Viêm Màng Não: Dấu Hiệu, Nguyên Nhân, Biến Chứng Và Chẩn Đoán
Viêm màng não viruslà bệnh tật viêm màng não do lý do virus gây nên vàlà trong số những bệnh lý lây truyền trùng trung khu thần kinh hay gặp.
Bạn đang xem: Viêm màng não: dấu hiệu, nguyên nhân, biến chứng và chẩn đoán
Viêm màng não vì virus
Bệnh tất cả thể chạm chán ở hồ hết lứa tuổi, hay chạm mặt nhiều duy nhất ở con trẻ nhỏ, với tương đối nhiều loài virus hoàn toàn có thể gây bệnh (Enterovirus, quai bị, cúm, ...). Từng virus bao gồm dịch tễ học, biểu thị lâm sàng, biện pháp chẩn đoán không giống nhau. Chú ý chung, dịch thường thể hiện cấp tính cùng với hội hội chứng màng não (đau đầu, nôn vọt, apple bón ở fan lớn và tiêu chảy làm việc trẻ nhỏ, khám thực thể ghi nhấn gáy cứng, kernig dương tính, …) với triệu bệnh toàn thân như sốt cao, mệt mỏi mỏi,… Chọc dò dịch não tủy để chẩn đoán và xác định căn nguyên virus.
Bệnh viêm màng óc virus thường xuyên là lành tính, có thể tự giới hạn, điều trị thời buổi này chủ yếu là điều trị cung cấp và triệu chứng. Việc tiêm phòng một số trong những vắc xin phòng căn bệnh đặc hiệu là quan tiền trọng, bên cạnh đó phòng ngừa tuyến đường lây lây lan cũng rất cần thiết trong chống bệnh.
Nguyên nhân dịch Viêm màng não virus
Trong những loài virus hoàn toàn có thể gây viêm màng não, Enterovirus là căn nguyên thịnh hành nhất ở đều lứa tuổi, nhất là trẻ em (trong khoảng 85% các trường hợp). Nhóm Coxsackie hoặc Echovirus là đội hay gặp nhất như Coxsackie virus A6 và B3, Echovirus type 30, 18, 9, 11,…. Ở trẻ bên dưới 3 tháng tương quan đến Coxsackie virus team B. EV-71 và Coxsackievirus A16, một số trong những chủng khác gây bệnh dịch tay chân miệng không chỉ có gây viêm màng não cơ mà còn rất có thể gây viêm óc phối hợp. Vi khuẩn bại liệt cũng khiến viêm màng óc nước trong, tuy nhiên sự thành lập của vắc xin đang làm bớt đáng kể bệnh dịch bại liệt.
Enterovirus là căn nguyên phổ cập nhất khiến viêm màng não do virusở mọi lứa tuổi, nhất là trẻ em
- Herpesviridae: nhiều loài virus thuộc chúng ta Herpes tạo viêm màng não sinh sống người, trong số đó như Herpes simplex (HSV-1, HSV-2), virus thủy đậu (VZV), Cytomegalovirus (CMV), vi khuẩn Epstein-Barr virus, …
- Các vì sao khác như: Arbovirus như virus miền Tây sông Nile, vi khuẩn viêm não con ngữa miền Đông, virus Dengue; vi khuẩn dại; virus quai bị; vi khuẩn sởi; Parechovirus gây bệnh ở người; Adenovirus; virus cúm và á cúm; virus HIV;…
Mỗi loài virus bao gồm những điểm sáng sinh học, hình thái, chính sách gây bệnh, tuyến đường lây truyền, điểm lưu ý lâm sàng nhiều dạng.
Triệu chứng bệnh dịch Viêm màng óc virus
Nhìn thông thường viêm màng óc virus có bộc lộ lâm sàng giống như viêm màng óc do vi trùng với bộc lộ cấp tính tuy vậy bệnh cảnh không nhiều nặng nài nỉ hơn.
- Triệu chứng toàn thân: fan bệnh nóng cao, sốt đột nhiên ngột, 39 - 40oC, bạn mệt mỏi, vật dụng vã, trẻ nhỏ ngoài sốt thường quấy khóc, gắt kỉnh, đôi khi thờ thẫn, bỏ ăn bỏ bú, …
- Hội hội chứng màng não: Đau đầu lan tỏa hoặc khu vực trú, thường xuyên hoặc trội thành cơn, tất nhiên nôn dễ dàng dàng, ói vọt, không tương quan đến ăn uống uống, trẻ nhỏ dại nôn mửa, trớ nhiều, bạn lớn thường thấy táo bón, trẻ nhỏ thường bao gồm tiêu chảy, sợ tia nắng chói, sợ hãi tiếng cồn mạnh, tín đồ bệnh nằm bốn thế cò súng, trường hòa hợp nặng rất có thể có rối loạn ý thức, điểm Glasgow giảm, thậm chí còn hôn mê,… xét nghiệm thực thể ghi dấn gáy cứng, kernig, vun màng óc dương tính, trẻ bé dại gây thóp phồng,… một vài virus hoàn toàn có thể tiến triển tạo viêm óc với các rối loạn tác dụng thần kinh.
- thể hiện lâm sàng đa dạng ở mỗi gốc rễ virus.
Một số Enterovirus sinh hoạt trẻ bé dại gây bệnh cảnh tuỳ thuộc miệng: Trẻ có loét miệng, phân phát ban dạng phỏng nước trên da, hay chạm chán ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, kích thước 2 - 10mm, trường thích hợp không điển hình có thể chỉ bao gồm loét miệng, hồng ban dát đỏ làm việc tay chân, đầu gối, mông,…HSV khiến mụn nước quanh miệng, phòng ban sinh dục.Virus quai bị gây viêm tuyến với tai, sưng hạch góc hàm.Virus sởi tạo viêm long con đường hô hấp, viêm kết mạc mắt và mọc ban sởi.Virus cúm gây đau nhức người, đau nhức cơ xương khớp cùng hội triệu chứng viêm long.Virus thủy đậu tất cả tổn thương mụn nước nhiều lứa tuổi rải rác rến toàn thân, chân tóc, vòm miệng,…Sốt xuất tiết Dengue bệnh cảnh lâm sàng nóng cao tiếp tục kèm xuất huyết dưới da, xuất huyết niêm mạc….
Các biến chuyển chứng bệnh Viêm màng não virus
Bệnh có thể gây một trong những biến triệu chứng như: Viêm não, viêm tủy, suy giảm lòng tin và thừa nhận thức, phù não, tăng áp lực đè nén nội sọ, một số trong những virus hoàn toàn có thể gây viêm phổi, viêm cơ tim, viêm màng không tính tim, tổn thương ban ngành khác,…. Trường phù hợp nặng nếu như không được chẩn đoán và khám chữa kịp thời, tiên lượng nặng, thậm chí tử vong.
Đường lây nhiễm của bệnh
Mỗi loài virus có tuyến phố lây truyền hoặc có thể có vector truyền căn bệnh khác nhau. Một số trong những con đường lây truyền hay gặp như:
- Đối cùng với Enterovirus: Chỉ gây căn bệnh ở người, mặt đường lây truyền thông dụng nhất là mặt đường phân- miệng. Trong khi có thể lây qua đường hô hấp lúc hít đề xuất giọt phun chứa virus, qua tiếp xúc với mụn nước trong bộ hạ miệng, hoặc qua rau thai,… Bệnh rất có thể gây thành dịch.
- HSV-1 hầu hết lây qua tiếp xúc trực tiếp, HSV-2 lây truyền chủ yếu qua dục tình tình dục. Ở trẻ con sơ sinh, hoàn toàn có thể nhiễm HSV-1, HSV-2 qua nhau thai hoặc khi gửi dạ.
- nhiễm từ bạn sang fan qua mặt đường hô hấp hoặc xúc tiếp như virut thủy đậu, vi khuẩn quai bị, virus sởi,…
- lây truyền qua các vector truyền căn bệnh như virus Dengue, virut viêm não miền Tây sông Nile,..
- lan truyền qua con đường máu, bà bầu - con, và quan hệ tình dục không an ninh như HIV, CMV,..
Đối tượng nguy hại bệnh Viêm màng óc virus
Bệnh viêm màng não virus tất cả thể chạm mặt ở số đông đối tượng, mọi quanh vùng trên cố kỉnh giới tuy vậy bệnh nhiều khi có tính chất mùa vụ theo đặc điểm của vector truyền bệnh và phân bố theo miền địa lý.
Mọi độ tuổi đều hoàn toàn có thể mắc bệnh, trong số ấy trẻ em là đối tượng người tiêu dùng nguy cơ cao nhất. Trẻ em ở nhà trẻ, khu đông người, rất có thể dễ dàng lây nhiễm bệnh của nhau và tạo nên thành dịch như bệnh tay chân miệng, sởi, quai bị,… bệnh nhân suy bớt miễn dịch, HIV, ghép tạng,… cũng tăng nguy cơ nhiễm một trong những virus như CMV, HSV, EBV,….từ kia tăng nguy hại mắc bệnh. Rất nhiều người chưa được tiêm phòng một số vắc xin phòng căn bệnh như vắc xin sởi – quai bị - Rubella, vắc xin thủy đậu, vắc xin cúm,… cũng tăng nguy hại mắc bệnh.
Với các tác nhân virus khiến viêm màng não sinh sống trẻ em có thể dễ dàng bị lâytạo thành dịch như bệnh dịch tay chân miệng, sởi, quai bị,…
Phòng ngừa căn bệnh Viêm màng óc virus
- câu hỏi tiêm phòng là cực kỳ quan trọng, đặc trưng với trẻ em nhỏ. Một vài vắc xin phòng căn bệnh đặc hiệu như vắc xin bại liệt, vắc xin sởi, vắc xin cúm, vắc xin thủy đậu, vắc xin quai bị,… sẽ làm sút tỉ lệ mắc bệnh.
Tiêm vắc xin là biện pháp hữu hiệu góp phòng tránh các tác nhân virus tạo viêm màng não
- bên cạnh đó, những biện pháp phòng căn bệnh không quánh hiệu như:
+ kiểm soát và điều hành các ổ cất tự nhiên, khử trừ các vector gây bệnh như muỗi với bọ gậy,…
+ Vệ sinh cá thể và lau chùi môi ngôi trường tốt, đặc biệt đảm đảm bảo an toàn sinh trong nhà trẻ, trường học, khu dân cư,…
+ Tuyên truyền và giáo dục sức khỏe, cải thiện sức khỏe, nâng cấp nhận thức,…
+ Thực hiện an toàn truyền máu, quan hệ giới tính tình dục an toàn,…
+ nhanh chóng khoanh vùng và triệu tập nguồn lực kiềm chế dịch khi gồm dịch xẩy ra và trong cùng đồng,…
Các biện pháp chuẩn đoán dịch Viêm màng não virus
Chẩn đoán dịch viêm màng óc virus cần phụ thuộc triệu hội chứng lâm sàng, sự biến hóa dịch óc tủy và một vài xét nghiệm chẩn đoán căn nguyên.
- Chọc dò dịch óc tủy: Cần thực hiện ở toàn bộ các người mắc bệnh trừ khi gồm chống chỉ định của chọc dịch tủy sống. Vào viêm màng óc virus, dịch óc tủy thường trong, không tồn tại màu, áp lực dịch tăng nhẹ. Con số tế bào hay tăng nhưng không thật cao, thường từ vài chục, vài trăm đến khoảng chừng 1000 tế bào/mm3, nguyên tố tế bào hầu hết là tế bào lympho hoặc mono, một vài virus như HSV rất có thể tăng ưu cố tế bào nhiều nhân trung tính trong 1-2 ngày đầu của căn bệnh hoặc tất cả sự lộ diện ít hồng ước trong dịch não tủy. Thành phần sinh hóa như glucose bình thường hoặc sút nhẹ, muối bột dịch óc tủy hay bình thường. Lượng protein bao gồm biến đổi, cơ mà thường không thật cao, thường bên dưới 150 mg/dL, trường hợp gồm xuất ngày tiết lượng protein hoàn toàn có thể cao hơn. Câu hỏi lấy bệnh phẩm dịch óc tủy còn giúp chẩn đoán nền tảng gốc rễ virus, sáng tỏ với một trong những bệnh nhiễm trùng thần kinh khác ví như viêm màng não vày vi khuẩn, viêm màng não do nấm.
Chọc dò dịch óc tủy chẩn đoán căn cơ gây bệnh viêm màng não
- Chụp cắt lớp vi tính hoặc cộng hưởng từ bỏ sọ não: hỗ trợ trong chẩn đoán, có thể đánh giá chỉ mức độ phù não, dày màng não, tổn thương nhu mô não nếu bao gồm viêm não,… dường như giúp rõ ràng với một số bệnh như tai phát triển thành mạch máu não,…
- Xét nghiệm chẩn đoán căn nguyên virus:Bệnh phẩm dịch não tủy trên rất có thể sử dụng. Một vài virus như HSV, virut thủy đậu, virut Dengue, CMV, EBV, quai bị, Enterovirus rất có thể xét nghiệm PCR virus trường đoản cú dịch óc tủy. Ngày nay một số cơ sở y tế rất có thể làm phản bội ứng PCR nhiều mồi với dịch phẩm óc tủy để khẳng định một số nền tảng gây viêm màng não giỏi gặp. Bội nghịch ứng tìm phòng thể IgM vào dịch óc tủy với một vài virus như HSV, Dengue, vi khuẩn viêm não Nhật Bản, Rubella,… không tính bệnh phẩm dịch óc tủy, bằng chứng virus trong một trong những bệnh phẩm dịch khung người khác như dịch ngoáy họng, nước bọt, … ( vi khuẩn bại liệt, cúm, quai bị, sởi,…), máu ( sởi, bại liệt, CMV, EBV,…), phân (Enterovirus, bại liệt, sởi,…) cũng có thể có giá trị trong việc cung ứng chẩn đoán.
Xem thêm: Gợi Ý Cách Bố Trí Các Phòng Trong Nhà Cap 4 Hợp Lý Đầy Đủ Công Năng
- Các xét nghiệm khác: công thức máu ( thường biến hóa không đặc hiệu hoặc bình thường), một trong những marker viêm như CRP, procalcitonin phần nhiều bình thường, thay đổi sinh hóa bao gồm thể chạm mặt như xôn xao điện giải, công dụng gan, công dụng thận,…
Chẩn đoán xác định viêm màng não vì virus khi có bằng chứng virus vào dịch óc tủy cùng nuôi cấy vi trùng âm tính. Những xét nghiệm bằng chứng virus trong bệnh phẩm khác cũng cung ứng chẩn đoán.
Viêm màng não virus nên chẩn đoán sáng tỏ với viêm màng óc mủ, viêm màng não trong căn bệnh Lyme, viêm não do virus và những căn nguyên khác, lao màng não,…
Tiên lượng viêm màng não virus nhìn tổng thể thường xuất sắc hơn viêm màng óc mủ. Biện pháp điều trị đó là điều trị triệu triệu chứng và chữa bệnh hỗ trợ. Bệnh rất có thể giới hạn cùng khỏi trọn vẹn trong khoảng tầm 10 - 14 ngày. Tuy nhiên một số căn nguyên virus bao gồm thuốc điều trị chống virus quánh hiệu như HSV, VZV, CMV tuy nhiên liệu pháp kháng virus trong viêm màng não nước trong còn giảm bớt và tranh cãi.
- Đảm bảo hô hấp, tuần hoàn: cung cấp hô hấp, tuần trả khi gồm chỉ định trong trường phù hợp nặng.
- phòng phù não, giảm áp lực đè nén nội sọ: bệnh nhân ở tư thế nằm đầu cao 30oC, sử dụng manitol cùng với liều 1g/kg, xa rời mỗi 6h với liều dùng 0.25-0.5g/kg, corticoid, muối ưu trương; an thần, sút đau; kháng co giật; hạ sốt, thông khí tự tạo khi có chỉ định,..
- chống co giật: thực hiện diazepam, midazolam, gardenal,…
- sút đau, hạ sốt: thực hiện parectamol liều 10-15 mg/kg/lần lúc sốt tự 38,5oC hoặc khi choáng váng nhiều, những lần cách nhau tối thiểu 4-6 tiếng, có thể dùng ibuprofen cùng với trẻ nhỏ tuổi nếu paracetamol thỏa mãn nhu cầu kém.
- liệu pháp kháng sinh theo ghê nghiệm: Được khuyến cáo trong quy trình tiến độ đầu của bệnh khi không thể khẳng định chắc chắn rằng là viêm màng não vày virus xuất xắc viêm màng não vị vi khuẩn. Câu hỏi chỉ định phòng sinh theo tởm nghiệm phụ thuộc từng thành viên người bệnh, dịch tễ, lứa tuổi. Thường để ý đến kháng sinh cephalosporin gắng hệ cha như ceftriaxone, cefotaxime, kết phù hợp với vancomycin khi nghi ngờ do tụ mong hoặc vi trùng phế cầu kháng thuốc. Biện pháp kháng sinh theo kinh nghiệm tay nghề được sử dụng khi lâm sàng cải thiện và hiệu quả nuôi cấy vi trùng dịch óc tủy sau 48 giờ âm thế hoặc có bởi chứng khẳng định viêm màng não vị virus (ví dụ có kết quả PCR virus trong dịch óc tủy).
- biện pháp thuốc kháng virus: fan bệnh mà lại viêm màng não vì chưng virus mà không có biến chứng, đa số khuyến cáo không phải điều trị thuốc kháng virus acyclovir theo khiếp nghiệm. Acyclovir được chứng minh có hiệu quả trong ngôi trường hợp tất cả viêm não vị HSV, VZV. Ở một số đối tượng như con trẻ sơ sinh và nhỏ tuổi, người già, đối tượng suy sút miễn dịch, hoàn toàn có thể chỉ định acyclovir.
Trường hợp viêm màng não do HIV yêu cầu điều trị càng cấp tốc càng giỏi thuốc chống virus HIV ( thuốc ARV) nếu không có trì hoãn điều trị.
- Điều trị một trong những căn nguyên virus nắm thể:
+ Enterovirus: Điều trị đa phần là điều trị hỗ trợ. Trường phù hợp nặng đề xuất hồi sức tích cực, đảm bảo an toàn chức năng hô hấp, tuần hoàn, kháng co giật, phòng phù não, điều chỉnh rối loạn năng lượng điện giải, thăng bằng kiềm toan. Chỉ định Globulin miễn dịch đường tĩnh mạch (IVIG) trong trường hòa hợp nặng. Hiện chưa tồn tại thuốc phòng virus được khuyến cáo.
+ HSV: có thể gây truyền nhiễm trùng sơ sinh, mụn nước xung quanh miệng và niêm mạc, viêm não. Hướng dẫn và chỉ định acyclovir trong 14 – 21 ngày theo nút độ truyền nhiễm trùng và đáp ứng nhu cầu của bạn bệnh. Liều Acyclovir hay sử dụng 10 mg/kg/lần x 3 lần/ngày.
+ VZV: gây bệnh thủy đậu, viêm phổi, rất có thể gây viêm não, chỉ định và hướng dẫn acyclovir vào 14 – 21 ngày với liều hay được dùng 10 mg/kg/lần x 3 lần/ ngày.
+ CMV: gây tổn thương những cơ quan khác ví như viêm não, viêm gan, viêm phổi, lây nhiễm trùng máu,… chỉ định và hướng dẫn ganciclovir liều 5 mg/kg/ngày. Thời hạn 14- 21 ngày phụ thuộc vào nút độ truyền nhiễm trùng và đáp ứng nhu cầu người bệnh.
+ Cúm: Điều trị dung dịch Tamiflu liều theo cân nặng nặng. Cung ứng hô hấp, tuần hoàn trong trường thích hợp nặng.
+ nóng xuất máu Dengue: Hiện chưa xuất hiện thuốc khám chữa đặc hiệu, những biện pháp điều trị đa phần là điều trị hỗ trợ và triệu chứng. Bắt buộc theo dõi tình tiết lâm sàng, theo dõi công thức máu sản phẩm ngày cho tới khi fan bệnh ổn định.
+ HIV: Cần review giai đoạn lâm sàng, quá trình miễn dịch, đánh giá nhiễm trùng cơ hội. Điều trị thuốc ARV sớm ngay trong khi có thể, tư vấn người bệnh vâng lệnh điều trị, quan sát và theo dõi và làm chủ người bệnh.
Tài liệu tham khảo
1. McGill F, Griffiths MJ, Solomon T. Viral meningitis: current issues in diagnosis and treatment.Curr Opin Infect Dis.2017 Apr;30(2):248-256.
2. Wright WF, Pinto CN, Palisoc K, Baghli S. “Viral (aseptic) meningitis: A review”.J Neurol Sci.2019 Mar 15;398:176-183.
3. Rudolph H, Schroten H, Tenenbaum T. “ Enterovirus Infections of the Central Nervous System in Children: An Update” .Pediatr Infect Dis J.2016 May;35(5):567-9.
4. Mount HR, Boyle SD. “Aseptic và Bacterial Meningitis: Evaluation, Treatment, và Prevention”.Am Fam Physician.2017 Sep 01;96(5):314-322
5. Drysdale SB, Kelly DF. “ Fifteen-minute consultation: enterovirus meningitis and encephalitis-when can we stop the antibiotics?”. Arch Dis Child Educ Pract Ed.2017 Apr;102(2):66-71
6. Bronstein DE, Glaser CA. Aseptic meningitis và viral meningitis. In: Feigin & Cherry’s Textbook of Pediatric Infectious Diseases, 7th, Cherry JD, Harrison GJ, Kaplan SL, et al (Eds), Elsevier Saunders, Philadelphia 2014. P.484.
