BỆNH HỌC TAY CHÂN MIỆNG
Bài giảng nhi khoa: bệnh tay chân miệng nghỉ ngơi trẻ em
ĐẠI CƯƠNG
Định nghĩaBệnh chân tay miệng là 1 trong những bệnh lý lây nhiễm trùng do những virus lây truyền qua con đường ruột, Enterovirus khiến nên. Tác nhân gây dịch thường chạm mặt nhất là Coxackie virus team A với Enterovirus 71.
Bạn đang xem: Bệnh học tay chân miệng
Biểu hiện tại lâm sàng của bệnh dịch tay chân miệng có sốt với tổn thương domain authority niêm dạng bóng nước trên nền hồng ban ở đa số vị trí quánh biệt, sẽ là niêm mạc miệng, lòng bàn tay, lòng bàn chân, bàn tay, bàn chân, đầu gối với mông. Các bóng nước sống miệng hay diễn tiến nhanh đến loét.
Bệnh lây hầu hết qua đường tiêu hóa mối cung cấp lây chính là từ nước bọt, nhẵn nước và phân của trẻ nhiễm bệnh.
Dịch tễ họcBệnh thường xảy ra ở trẻ bên dưới 5 tuổi, nhất là dưới 3 tuổi. Trẻ bên dưới 6 mon tuổi thường có kháng thể từ bà mẹ truyền sang yêu cầu rất hiếm khi mắc bệnh. Đa số trẻ con trên 5 tuổi gồm kháng thể được tạo thành thành do đã bị nhiễm Enterovirus nhưng không có triệu chứng.
Bệnh hoàn toàn có thể xảy ra thành dịch hoặc các ca lẻ tẻ. Các trẻ em trong cùng một nhà trẻ có thể bị lan truyền một phương pháp dễ dàng. Bệnh xẩy ra quanh năm. Ở Việt Nam, ghi dìm số ca dịch tăng cao từ tháng 2 đến tháng tư và mon 9 mang lại tháng 12.
SINH LÝ BỆNH VÀ TÁC NHÂN GÂY BỆNH
Sinh l căn bệnhThời gian ủ căn bệnh của số đông Enterovirus thay đổi từ 3 mang đến 10 ngày. Virut xâm nhập vào máu thông qua khoang mồm hoặc con đường hô hấp, tiếp nối xâm nhập cùng nhân song ở mặt đường hô hấp trên với ruột non, có ái tính cao với tế bào lympho trong các vùng này (mảng Payer, hạch mạc treo, hạch vùng cổ cùng hầu họng). Virus tiếp đến xâm nhập vào máu, gây nhiễm virus huyết và tỏa khắp đến những cơ quan tiền đích khác nhau, bao gồm hệ thần khiếp trung ương, tim, gan,tụy, tuyến thượng thận, da và niêm mạc. Triệu chứng nhiễm vi khuẩn huyết tiếp tục tăng vị sự nhân song và phủ rộng của virus từ những vị trí thứ nhất này. Nhiễm virus máu nguyên phát với thứ phát rất có thể có liên quan đến bộc lộ 2 pha của nóng và những triệu bệnh thường gặp gỡ trong lây lan Enterovirus.
Nhiễm virus ngày tiết là nguồn phổ cập nhất tạo nhiễm trùng hệ thần khiếp trung ương, với một vài chủng máu thanh có ái tính với độc lực cao cùng với hệ thần kinh. Các virus này bao gồm cả 3 chủng tiết thanh vi khuẩn bại liệt, một số trong những dùng Enterovirus, cùng Coxsackievirus B3B5. Vào trường phù hợp nhiễm virus bại liệt, virut nhân đôi trong những neuron chuyên chở ở sừng trước tủy sống và thân não, làm chết các neuron. Một tỉ lệ nhỏ dại EV rất có thể xâm nhập hệ thần kinh trung ương trực tiếp từ các đầu tận thần ghê tại mô ruột. Vìrus sau đó chiếu qua hàng rào ngày tiết não mang lại hoặc đám rối màng mạch, nơi chúng lây lan vào các tế bào nội mô và lan vào dịch óc tủy, gây viêm màng não, hoặc nội mạc của tế bào mao quản não trong nhu tế bào não, tạo viêm não. Tuy vậy tình trạng lây lan virus máu điển hình nổi bật xảy ra 2-3 ngày sau thời điểm nhiễm EV tại đường tiêu hóa, các tirệu bệnh thần gớm thường xuất hiện 5 đến 16 ngày sau thời điểm nhiễm EV và có thể có 2 pha.
Không giống đa phần các các loại nhiễm virus khác, trong các số đó miễn dịch qua trung gian tế bào giữ lại vai trò chủ yếu chống lại virus, trong lây nhiễm EV, miễn dịch dịch thể bao gồm vai trò nhà yếu thỏa mãn nhu cầu miễn dịch lây nhiễm Enterovirus liên quan đến đáp ứng của phòng thể IgM trong quy trình sớm 7-10 ngày, tiếp nối là sự tăng thêm các kháng thể trung hòa - nhân chính IgG và IgA sống ruột. Đó là tại sao trẻ nhũ nhi với trẻ nhỏ tuổi và những người dân bị thiếu hụt kháng thể thường bị viêm nhiễm màng não tốt viêm não – màng não nặng vì EV.
Tác nhân gây bệnh dịchVirus đường tiêu hóa (Enlerovirus) gây bệnh ở fan có các nhóm: vi khuẩn bại liệt (Poliovirus) gồm 3 týp, Coxakie virus đội A bao gồm 13 týp, Coxackie Virus đội B gồm 6 týp, Echovirus (enteric human cytopathogenic orphan) bao gồm 31 týp cùng Enterovirus mới bao gồm 4 týp (Ev 68-71). Các nhóm vi khuẩn này rất có thể gây bệnh với tương đối nhiều bệnh cảnh lâm sàng không giống nhau. Bệnh tay chân miệng rất có thể do nhiều một số loại Enterovirus tạo nên, cơ mà thường gặp nhất là Coxackie virus (đa số là A16, ít gặp hơn cùng với A4, A5, A9, B2, B5). Enterovirus týp 71 rất có thể gây nên những trận dịch bệnh lây lan tay chân miệng.
Virus gây căn bệnh tay chân miệng được lây nhiễm qua mặt đường tiêu hóa. Sau đó, virus được trao lên trong những tế bào niêm mạc con đường tiêu háo ở vùng hầu họng. Sau giai đoạn phát triển trong ống hấp thụ là tiến trình nhiễm virut máu. Từ đó virus dịch rời đến những cơ quan nhảy cảm.
LÂM SÀNG
Triệu hội chứng khởi phát:Sốt rất có thể ở cường độ nhẹ, vừa hoặc nóng cao
Đôi khi dĩ nhiên ói, tiêu tung phân không có máu.
Triệu hội chứng toàn vạcSang thương da: các bóng nước thường xuyên nổi lên ở trên hồng ban, mở ra ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, bàn tay, bàn chân, đầu gối. Các trường đúng theo bóng nước nổi ở mông và phòng ban sinh dục. Những bóng nước này có kích thước nhỏ tuổi (đường kính từ bỏ 2 mang lại 10mm), dịch trong nhiều lúc hơi đục. Lúc bóng nước lành thì không để lại sẹo.
Sang thương niêm mạc: trơn nước nghỉ ngơi niêm mạc miệng, lưỡi diễn tiến lập cập thành vết loét. Thường xuyên trẻ đã bú ít, không nên ăn vì đau. Trẻ hay quấy khóc. Cha mẹ cũng than thở là trẻ chảy nước bọt liên tục, do đau phải trẻ ko nuốt được nước bọt.
Giai đoạn lui bệnh:Thường trong tầm 7 ngày tính từ thời gian khởi bệnh, còn nếu không xảy ra biến chuyển chứng, trẻ bớt sốt, ăn được, hết quấy khóc. Các vết loét ngơi nghỉ miệng lành dần, trơn nước trong khi đóng mày.
CẬN LÂM SÀNG
Các xét nghiệm không sệt hiệuCông thức máu: dịch tay chân miệng là bệnh lý nhiễm vi khuẩn nên số lượng bạch mong thường vào giới hạn thông thường với tỉ trọng bào solo thân chiếm phần ưu thế. Tuy nhiên, giữa những trường thích hợp nặng, gồm biến chứng, con số bạch cầu rất có thể tăng cao cùng tỉ lệ bạch cầu đa nhân rất có thể chiếm ưu thế.
CRP: độ đậm đặc CRP vào máu thường xuyên không tăng, tức thì cả giữa những trường hợp tất cả biến hội chứng hoặc tử vong.
Dịch óc tủy: trong trường hợp có biến hội chứng thần kinh, dịch óc tủy bao gồm thể chuyển đổi kiểu viêm màng óc nước trong. Dịch não tủy trong, đạm bình thường hoặc tăng nhẹ, con đường trong giới hạn bình thường. Tế bào tăng nhẹ, phần nhiều là tế bào solo nhân. Lactele trong giới hạn bình thường.
Các xét nghiệm xác định tác nhân gây bệnh dịchHuyết thanh chẩn đoán:
Các xét nghiệm tìm kháng thể IgM hoàn toàn có thể dương tính sau 3-4 ngày tính từ thời điểm khởi bệnh. Mặc dù nhiên, tác dụng xét nghiệm rất có thể dương tính chéo cánh với các loại Enterovirus khác.
Phân lập virus:
Phân lập virus rất có thể thực hiện với các mẫu phân, phết thực tràng, phết họng. Tuy nhiên ở các nước thuộc vùng nhiệt đới có cho 40% trẻ em trên 2 tuổi bài tiết Enterovirus qua phân. Phân lập được Enterovirus trong dịch não tủy có giá trị chẩn đoán nhiễm trùng hệ trung khu thần kinh do vi khuẩn này.
Kỹ thuật khuếch đại chuỗi gene (PCR):
Kỹ thuật PCR có thể phát hiện nay Enterovirus theo từng týp tiết thanh hoặc một đội nhiều týp. PCR search ARN của Enterovirus trong mẫu dịch phẩm dịch não tủy hay được dùng trong những trường hợp dịch tay chân miệng gồm biến bệnh thần kinh.
BIẾN CHỨNG
Biến bệnh thần khiếpViêm màng não vô trùng
Trẻ em có thể ói mửa, quấy khóc. Dấu hiệu cổ gượng, thóp phồng ít gặp. Dịch não tủy đổi khác theo hình trạng viêm màng não nước trong. Diễn tiến lành tính còn nếu không kèm tổn hại não.
Tổn thương óc
Trẻ bứt rứt, lừ đừ, ngủ gà. Trẻ rất có thể mở mắt dẫu vậy không tiếp xúc với những người xung quanh, tiếng nói không say đắm hợp. Trẻ hoàn toàn có thể co giật toàn thân hoặc quần thể trú. Triệu bệnh sớm lưu ý đến biến triệu chứng não là lag mình, chới với. Hôn mê hay chỉ xảy ra trong tiến độ cuối với những biến triệu chứng hô hấp tuần trả nặng nề.
Yếu liệt đưa ra
Trẻ có thể yếu hoặc liệt mềm một hoặc nhiều chi. Triệu bệnh yếu liệt chi hoàn toàn có thể xảy ra riêng biệt nhưng cũng có thể kết phù hợp với tổn thương óc và/hoặc màng não.
Biến hội chứng hô hấp – tuần hoànBiến bệnh hô hấp-tuần trả thường xảy ra trong bệnh cảnh bao gồm tổn yêu mến não. Trẻ nóng cao, nổi nhẵn nước da niêm và xuất hiện thêm triệu bệnh thần khiếp thường vào ngày thứ ba, thứ tư của bệnh. Tiếp nối triệu hội chứng hô hấp xuất hiện với thở nhanh, thở nông, bao gồm khi thở không đều. Thăm khám phổi lúc mới tất cả triệu triệu chứng hô hấp hay không nghe ran. Suy hô hấp xảy ra gấp rút với rút lõm lồng ngực, co kéo cơ thở hụ và sút độ bão hòa oxy máu. Phù phổi cấp bộc lộ với phổi đầy ran độ ẩm hai bên. Nếu như trẻ tất cả trào bong bóng hồng tức là có xuất ngày tiết phổi kèm theo. X quang quẻ phổi từ bây giờ cho thấy tổn thương phổi rộng phủ hai bên hình cánh bướm và đặc biệt là bóng tim trong giới hạn bình thường.
Biến triệu chứng tuần hoàn thường xảy ra cùng thời gian hoặc trong khoảng vài giờ sau khoản thời gian có dấu hiệu thở nhanh, thở nông. Một trong những trường hợp trẻ bao gồm nhịp tim nhanh và áp suất máu tăng. Sau đó nhịp tim vẫn tồn tại cao cùng huyết áp tụt dần. Các dấu hiệu suy tim như gan to, tĩnh mạch máu cổ nổi thường xuyên không có. Áp lực tĩnh mạch trung ương thấp. Điện trung tâm đồ hay chỉ gồm nhịp cấp tốc xoang với nếu chưa tồn tại trụy tim mạch kéo dãn dài thì ST-T không thay đổi.
Nếu trẻ không được điều trị hoặc chữa bệnh không đáp ứng, tử vong xảy ra trong dịch cảnh trụy mạch và phù phổi cấp. Những nghiên cứu cho thấy các ngôi trường hợp gồm phù phổi cấp đều sở hữu tổn thương ngơi nghỉ vùng thân não. Phù phổi cấp chưa phải do suy tim cùng cũng không phải do triệu chứng tăng áp lực thủy tỉnh sống hệ mao mạch phế nang. Biến hội chứng hô hấp-tuần hoàn liên quan nhiều mang đến tổn yêu thương vùng thân não, nơi gồm trung tâm ổn định hô hấp tuần hoàn, và hoàn toàn có thể liên quan đến phản ứng viêm trên mức cần thiết trong bệnh dịch cảnh lan truyền virus máu nặng nề.
CHẨN ĐOÁN VÀ PHÂN ĐỘ BỆNH TAY CHÂN MIỆNG
Chẩn đoán xác địnhDựa vào bóng nước sinh hoạt lòng bàn tay, bàn chân, đầu gối cùng mông với triệu trứng loét miệng. Kết hợp với yếu tố dịch tể cùng cận lâm sàng.
Phân độĐộ 1: Chỉ loét miệng và/hoặc tổn thương domain authority
Độ 2:
Độ 2a: gồm một trong số dấu hiệu sau:
Bệnh sử có giật mình bên dưới 2 lần/ nửa tiếng và không ghi dìm lúc khám
Sốt trên 2 ngày, tuyệt sốt trên 390C, nôn nhiều, lừ đừ, cực nhọc ngủ, quấy khóc vô cớ.
Độ 2b:
Nhóm 1: Có 1 trong các biểu lộ sau:
Giật mình ghi thừa nhận lúc xét nghiệm
Bệnh sử tất cả giật mình khoảng tầm 2 lần/30 phút
Bệnh sử có giật mình dĩ nhiên một dấu hiệu sau:
Ngủ con kê
Mạch nhanh > 130 lần/phút (khi trẻ ở yên, ko sốt)
Nhóm 2: có 1 trong các bộc lộ sau:
Sốt cao khoảng tầm 39,50C (đo nhiệt độ hậu môn) không đáp ứng nhu cầu với dung dịch hạ nóng tích cực.
Mạch nhanh > 150 lần/phút (khi trẻ năm yên, ko sốt)
Thất điều: run chi, run người, ngồi không vững, đi loạng choạc
Rung đơ nhãn cầu, lác đôi mắt
Yếu chi hoặc liệt đưa ra
Liệt thần gớm sọ: nuốt sặc, biến đổi giọng nói…
Độ 3: có các dấu hiệu sau:
Mạch nhanh >170 lần/phút (khi trẻ nằm yên, không sốt)
Một số trường hợp hoàn toàn có thể mạch đủng đỉnh (dấu hiệu vô cùng nặng).
Và mồ hôi, lạnh toàn thân hoặc khu vực trú
HA vai trung phong thu tăng:
Trẻ bên dưới 12 tháng HA > 100 mmHg.
Trẻ từ bỏ 12 tháng cho dưới 24 tháng HA > 110 mmHg.
Xem thêm: Đánh Bật Máu Nhiễm Mỡ Bằng Bài Thuốc Đơn Giản Nhất, Học Ngay 3 Cách Chữa Máu Nhiễm Mỡ Bằng Dân Gian
Trẻ trên 24 tháng HA > 115 mmHg
Thở nhanh, thở bất thường: cơn xong xuôi thở, thở bụng, thở nông, rút lõm ngực, khò khè, thở rít hít vào.
Rối loàn tri giác (Glasgow
Tăng trương lực cơ
Độ 4: bao gồm một trong những dấu hiệu sau:
Sốc
Phù phổi cấp cho
Tím tái, SpO2
Chẩn đoán phân biệtNhiễm trùng daCác trường vừa lòng nhiễm trùng da vì tụ cầu, bóng nước thường xuyên sâu cùng rộng hơn bóng nước trong căn bệnh tay chân miệng, dịch láng nước đục. Căn bệnh nhi thông thường có sốt cao và có vẻ như mặt lan truyền trùng nhiễm gọi nếu số lượng bóng nước nhiều hoặc kích thước.
Trong nhiễm trùng da vì liên cầu, trơn nước nông nhưng kích thước cũng lớn hơn trong bệnh tay chân miệng. Sự phân bố của các bóng nước này ít khi giống trong dịch tay chân miệng.
Thủy đậu
Bóng nước trong dịch thủy đậu mở ra không cùng tuổi, dịch trong hoặc khá đục, kích cỡ thường lớn hơn bóng nước của bệnh dịch tay chân miệng.
Bóng nước trong căn bệnh thủy đậu hay xuất hiện đầu tiên ở thân mình. Khi bóng nước gồm ở lòng bàn tay, lòng bàn chân và mồm thì đang xuất hiện tương đối nhiều ở thân bản thân và những vị trí khác. Ngược lại, láng nước trong căn bệnh tay chân miệng xuất hiện thêm ở tay chân nhiều hơn nữa ở thân mình.
Yếu tố nguồn lây cũng đóng góp thêm phần chẩn đoán dịch thủy đậu.
Dị ứng
Bóng nước bởi vì dị ứng (chẳng hạn như trong hội triệu chứng Steven Johnson) là các bóng nước to nhỏ dại không các nhưng form size lớn rộng bóng nước trong bệnh dịch tay chân miệng. Tổn thương các lỗ tự nhiên là triệu chứng đặc trưng giúp chẩn đoán hội hội chứng Steven Johnson.
Hồng ban vị dị ứng hoàn toàn có thể có dạng mề đay, hồng ban nhiều dạng. Form size lớn rộng hồng ban trong căn bệnh tay chân miệng thường xuyên ở dạng sần và có kèm bóng nước trên nền hồng ban.
ĐIỀU TRỊ
Chỉ định điều trị phụ thuộc vào mức độ nặng của bệnh.
Nguyên tắc khám chữaĐiều trị triệu hội chứng
Theo dõi sát, phát hiện tại sớm và điều trị lành mạnh và tích cực biến chứng
Sử dụng dung dịch an thần sớm nhằm giảm kích mê say tránh tạo tăng áp lực nội sọ
Xử tríĐộ 1 hoàn toàn có thể điều trị nước ngoài trú, từ độ 2 đề xuất nhập viện điều trị
Độ 1: Điều trị ngoại trú
Dinh dưỡng không hề thiếu theo tuổi. Trẻ còn mút sữa cần tiếp tục cho ăn sữa mẹ.
Hạ sốt khi sốt cao bằng Paracetamol 10 mg – 15 mg/kg/lần (uống xuất xắc tọa dược mỗi 6 giờ)
Vệ sinh răng mồm
Nghỉ ngơi, tránh kích say mê
Tái đi khám mỗi 1 – 2 ngày vào 8 – 10 ngày đầu của bệnh. Trẻ có sốt bắt buộc tái khám mỗi ngày cho đến khi hết sốt tối thiểu 48 giờ.
Cần tái khám ngay lúc có dấu hiệu từ độ 2a trở lên như:
Sốt cao
Thở nhanh, không thở được
Giật mình, lừ đừ, run chi, quấy khóc, bứt rứt nặng nề ngủ, nôn nhiều.
Đi loạng xoạc
Da nổi vân tím, vã mồ hôi, thuộc hạ lạnh.
Co giật, mê man
Độ 2: Điều trị nội trú tại cơ sở y tế
Độ 2a:
Điều trị như độ 1. Trường đúng theo trẻ sốt cao không thỏa mãn nhu cầu tốt với paracetamol có thể phối hợp với ibuprofen 5-10mg/kg/lần tái diễn mỗi 6 – 8 giờ đồng hồ nếu yêu cầu (dùng đan xen với các lần áp dụng paracetamol, không sử dụng thuốc hạ sốt team aspirin). Tổng liều buổi tối đã của ibuprofen là 40 mg/kg/ngày
Thuốc: Phenobarbital 5 – 7 mg/kg/ngày, uống lúc trẻ nên quấy khóc vô cớ
Theo dõi gần cạnh để phát hiện tín hiệu chuyển độ.
Độ 2b:
Nằm đầu cao 300. Điều trị tại phòng cấp cứu hoặc hồi sức.
Thở oxy qua mũi 3 – 6 lít/phút
Hạ sốt tích cực và lành mạnh nếu trẻ có sốt
Thuốc
Phenobarbital 10 – trăng tròn mg/kg truyền tĩnh mạch. Tái diễn sau 8 – 12 tiếng khi bắt buộc
Immunoglobulin:
Nhóm 1: không chỉ định Immunoglobulin thường qui. Giả dụ triệu triệu chứng không giảm sau 6 tiếng điều trị bởi Phenobarbital thì nên cần chỉ định Immunoglobulin. Sau 24 giờ review lại để ra quyết định liều thứ 2 như đội 2.
Nhóm 2: 1 g/kg/ngày truyền tĩnh mạch lừ đừ trong 6 – 8 giờ. Sau 24 giờ nếu như còn dấu hiệu độ 2b: sử dụng liều thứ 2
Theo dõi mạch, nhiệt độ độ, máu áp, nhịp thở, vẻ bên ngoài thở, tri giác, ran phổi, mạch mỗi 1 – 3 giờ trong 6 giờ đồng hồ đầu, kế tiếp theo chu kỳ luân hồi 4 – 5 giờ. + Đo độ bão hòa oxy SpO2 với theo dõi mạch liên tục (nếu gồm máy)
Độ 3: Điều trị tại đơn vị hồi sức tích cực và lành mạnh
Thở oxy qua mũi 3 – 6 lít/phút, sau 30 – 60 phút nếu đáp ứng kém buộc phải đặt nội khí quản giúp thở sớm.
Chống phù não: ở đầu cao 300, tiêu giảm dịch (tổng dịch bằng 50% – 3/4 nhu cầu bình thường), thở đồ vật tăng thông khí duy trì PaCO2 tự 30 – 35 mmHg và gia hạn PaO2 từ 90 – 100 mmHg.
Phenobarbital 10 – trăng tròn mg/kg truyền tĩnh mạch. Lặp lại sau 8 – 12 giờ lúc cần. Liều buổi tối đa: 30 mg/kg/24 giờ
Immunoglobulin (Gammaglobulin): 1 g/kg/ngày truyền tĩnh mạch chậm rãi trong 6 – 8 giờ, dùng trong thời gian 2 ngày liên tục.
Dobutamin được hướng dẫn và chỉ định khi suy tim mạch > 170 lần/phút, liều mở màn 5 µg/kg/phút truyền tĩnh mạch, tăng dần 1 – 2.5 µg/kg/phút từng 15 phút cho tới khi có nâng cấp lâm sàng; liều buổi tối đa 20 µg/kg/phút (không dùng Dopamin)
Milrinon truyền tĩnh mạch máu 0.4 – 0.75 µg/kg/phút chỉ cần sử dụng khi HA cao, vào 24 – 72 giờ. Ví như huyết áp định hình trong 12 – 24 giờ, bớt dần liều Milrinon 0.1 µg/kg/phút từng 30 – 60 phút cho đến liều buổi tối thiểu 0.25 µg/kg/phút. Nếu như huyết áp ổn định ở liều về tối thiểu này trong tối thiểu 6 giờ thì xem xét hoàn thành Milrinon.
Điều chỉnh rối loạn nước, điện giải, toan kiềm, điều trị hạ mặt đường huyết.
Hạ sốt lành mạnh và tích cực
Điều trị co giật nếu như có: Midazolam 0.15 mg/kg/lần hoặc Diazepam 0,2 – 0,3 mg/kg truyền tĩnh mạch chậm, lặp lại sau 10 phút ví như còn teo giật (tối đa 3 lần).
Theo dõi mạch, nhiệt độ, tiết áp, nhịp thở, tri giác, ran phổi, SpO2, mỗi 1 – 2 giờ. Trường hợp có đk nên theo dõi tiết áp hễ mạch xâm lấn.
Độ 4: Điều trị tại các đơn vị hồi sức tích cực
Đặt sinh khí quản thở máy: tăng thông khí giữ lại PaCO2 tự 30 – 35 mmHg và gia hạn PaO2 trường đoản cú 90 – 100 mmHg.
Chống sốc: sốc vì viêm cơ tim hoặc thương tổn trung trung ương vận mạch nghỉ ngơi thân não.
Nếu không tồn tại dấu hiệu lâm sàng của phù phổi hoặc suy tim: truyền dịch Natri clorua 0.9% hoặc Ringer lactat: 5 ml/kg/15 phút, điều chỉnh tốc độ theo lí giải CVP và đáp ứng lâm sàng. Trường hợp không tồn tại CVP yêu cầu theo dõi sát dấu hiệu quá tải, phù phổi cấp.
Đo cùng theo dõi áp lực nặng nề tĩnh mạch trung ương
Dobutamin liều khởi đầu 5 µg/kg/phút, tăng đột biến 2 – 3 µg/kg/phút từng 15 phút cho đến khi gồm hiệu quả, liều tối đa 20µg/kg/phút.
Phù phổi cấp:
Ngừng ngay lập tức dịch truyền nếu đang truyền dịch
Dùng Dobutamin liều 5 – trăng tròn µg/kg/phút
Furosemid 1 – 2mg/kg/lần tiêm tĩnh mạch chỉ định và hướng dẫn khi quá thiết lập dịch
Điều chỉnh xôn xao kiềm toan, năng lượng điện giải, hạ đường huyết và kháng phù óc
Lọc máu liên tục hay ECMO (nếu gồm điều kiện)
Immunoglobulin: chỉ định và hướng dẫn khi HA vừa đủ # 50 mmHg.
Kháng sinh: chỉ cần sử dụng kháng sinh khi gồm bội lan truyền hoặc chưa loại bỏ các dịch nhiễm trùng nặng khác.
Theo dõi mạch, nhiệt độ độ, tiết áp, nhịp thở, tri giác, ran phổi, SpO2, thủy dịch mỗi khoảng 30 phút trong 6 giờ đồng hồ đầu, tiếp đến điều chỉnh theo thỏa mãn nhu cầu lâm sàng; Áp lực tĩnh mạch trung tâm mỗi giờ, nếu có đk nên theo dõi ngày tiết áp cồn mạch xâm lấn.
Kháng sinh:Khi không thải trừ nhiễm trùng huyết, viêm màng não mủ hoặc có bội nhiễm.
TIÊN LƯỢNG
Tùy theo cường độ nặng theo phân độ của bệnh và tùy trực thuộc vào độc lực của chủng loại virus tạo bệnh. Bệnh tay chân miệng có thể chuyển độ tự độ nhẹ sang độ nặng rộng hoặc có thể chỉ ở cấp độ nhẹ và tiếp nối lui bệnh.
Nếu có những yếu tố nguy hại diễn tiến nặng sau đây thì bắt buộc cho bệnh nhi nằm ở vị trí phòng theo dõi bệnh nặng:
Li bì, nóng ≥ 3 ngày ngày, hay sốt ≥ 390C
Nôn ói các
Bệnh sử bao gồm giật mình trong 24 -> 72 giờ đồng hồ đầu của bệnh
Đường ngày tiết ≥ 160 mg%
Bạch ước ≥ 16.000/mm3
THEO DÕI VÀ TÁI KHÁM
Tay chân miệng độ 1:Điều trị ngoại trú
Theo dõi dấu chuyển độ nhằm tái đi khám ngay
Tái thăm khám mỗi 1 -> 2 ngày trong khoảng 8 mang đến 10 ngày của bệnh
Dặn dò chế độ quan tâm và nhà hàng ăn uống
Tay chân miệng độ 2, 3, 4:Nhập viện để điều trị theo từng phân độ của bệnh
Tiêu chuẩn chỉnh xuất viện:
Người bệnh dịch tay chân miệng có biến bệnh nặng (độ 3, 4) được chỉ định và hướng dẫn xuất viện không chỉ có ổn định về lâm sàng mà hơn nữa phải bất biến về các biến bệnh và di chứng. Đối với những trường hợp dịch tay chân miệng chữa bệnh nội trú khác rất có thể xuất viện khi tất cả đủ 4 điều kiện sau:
Không sốt ít nhất 24 giờ liên tiếp (không sử dụng thuốc hạ sốt)
Không còn các thể hiện lâm sàng phân độ nặng từ độ 2a trở lên ít nhất trong 48 giờ.
Có điều kiện theo dõi tận nơi và tái xét nghiệm ngay nếu bao gồm diễn tiến nặng nề (nếu không đến ngày sản phẩm 8 của bệnh, tính từ thời gian khởi phát)
Các di bệnh (nếu có) đang ổn định: ko cần cung ứng hô hấp, ăn được qua mặt đường miệng.
PHÒNG BỆNH
Nguyên tắc phòng dịchHiện chưa xuất hiện vắc xin phòng dịch đặc hiệu
Áp dụng các biện pháp phòng ngừa chuẩn và phòng ngừa đối với bệnh lây qua con đường tiêu hóa, sệt biệt để ý tiếp xúc thẳng với nguồn lây.
Phòng dịch tại các cơ sở y tếCách ly theo nhóm dịch
Nhân viên y tế: với khẩu trang, rửa, tiếp giáp khuẩn tay trước và sau khoản thời gian chăm sóc.
Khử khuẩn bề mặt, nệm bệnh, phòng bệnh bởi Cloramin B 2%. Lưu ý khử khuẩn các ghế ngồi của bệnh nhân và thân nhân tại khu thăm khám bệnh.
Xử lý hóa học thải, quần áo, khăn trải nệm của người mắc bệnh và dụng cụ âu yếm sử dụng lại theo quy trình phòng căn bệnh lây qua con đường tiêu hóa.
Phòng căn bệnh ở xã hộiVệ sinh cá nhân, rửa tay bởi xà phòng (đặc biệt sau khoản thời gian thay quần áo, tã, sau khoản thời gian tiếp xúc cùng với phân, nước bọt).
Rửa sạch vật chơi, đồ dùng dụng, sàn nhà.
Lau sàn nhà bởi dung dịch khử khuẩn Cloramin B 2% hoặc những dung dịch khử trùng khác.
Cách ly trẻ bệnh tại nhà. Chưa đến nhà trẻ, trường học, nơi những trẻ chơi tập trung trong 10-14 ngày đầu của bệnh.
TÓM TẮT
Bệnh thuộc hạ miệng là bệnh truyền truyền nhiễm thường gặp gỡ ở trẻ em ở việt nam nhất là trẻ bên dưới 5 tuổi và rất có thể gây thành dịch. Căn bệnh lây qua con đường tiêu hóa và tiếp xúc cùng với dịch ngày tiết của dịch nhi. Bây chừ chưa bao gồm thuốc chủng đề phòng cũng như chưa xuất hiện thuốc điều trị đặc hiệu do vậy biện pháp hữu hiệu nhất bây giờ là phòng bệnh, phát hiện tại và điều trị sớm nhằm phòng ngừa những biến triệu chứng do bệnh tay chân miệng gây ra.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
TÀI LIỆU TIẾNG VIỆTĐoàn Thị Ngọc Diệp (2007), “Bệnh thủ công miệng sống trẻ em”, Nhi khoa – Chương trình đại học tậ 1, đơn vị xuất bạn dạng Y Học, Tp hồ Chí Minh, Tr.444-450
Trương Hữu Khanh (2013), “Bệnh chân tay miệng”. Phác đồ chữa bệnh nhi khoa bệnh dịch Viên Nhi Đồng I, Tài liệu giữ hành nội bộ, tr.252-256.
Hướng dẫn với chẩn đoán – điều trị bệnh dịch tay chân miệng của bộ Y Tế Việt Nam ban hành năm 2012.
TÀI LIỆU TIẾNG ANHAlexander J.p et al. (1994), “Enterovirus infection and neurologic disease – United States, 1977-1991”. Journal of Infectious Diseose, 169, pp: 905-908.
Behrman (2004). “Tên bài” Nelson textbook of pediatrics, 17th ed., Saunders, An Imprint of Elsevier, chapter 229.
Chan Kwai Peng et al. (2003), “Epidemic hand, foot, mouth disease caused by human Enterovirus 71, Singapore”. EmergingInyections Diseases. 9(1), pp:78-85.
Chang Luan – Yin et al (2007), “Neurodevelopment & cognition in children after Enterovirus 71 infection”, The New England Journal Of Medicine, 356, pp: 1226 – 1234
Mandell G.L, Bennett J.E, DolinR, Mandell Douglas và Bennett’s (2000). “Tên bài”. Principles và practice of infectious diseases, Churchill Livingstone.
Zuckerman, A.J., Banatvala J.E., Pattison J.R (2004). “Principles and practice of clinical virology”. Tên sách hoặc tạ chí, John Wiley and Son.
